*του Ευάγγελου Κωνσταντέα, Μηχ. Μηχανικού ΤΕ, Προέδρου Δ.Σ ΚΕΜΕΤΑ ΑΕ
Σκοπός του άρθρου είναι να δώσουμε τις γενικές αρχές προσέγγισης και σχεδιασμού ενός συστήματος περιμετρικής πυροπροστασίας αρχαιολογικών χώρων, περιμέτρου βιομηχανικών χώρων, περιαστικών δασών κ.λ.π.. Τα αποτελέσματα μιας ορθής εφαρμογής θα είναι:
- Η οργάνωση και συντονισμός των Υπηρεσιών του Δήμου, του Φορέα διαχείρισης και της πυροσβεστικής υπηρεσίας για γρηγορότερη αντιμετώπιση κινδύνων, τόσο προληπτικά όσο και κατά την έναρξη μιας κρίσης.
- Η προστασία του προσωπικού και της περιουσίας (μέσω άμεσων ενημερώσεων για εκκένωση και οργανωμένη έναρξη των συστημάτων ανάσχεσης).
- Η δραστηριοποίηση των ενεργών συστημάτων αντιμετώπισης (όπως τα συστήματα καταστολής).
- Η έγκαιρη προειδοποίηση βασισμένη σε σύγχρονα μέσα και αισθητήρες, πολλαπλές πηγές δεδομένων και τεχνολογίες υπολογιστικής νοημοσύνης.
- Η άμεση ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων από μια Mobile Εφαρμογή Χρηστών, Web App.
Η προτεινόμενη λύση θα πρέπει να αποτελεί ένα σωστά σχεδιασμένο και αυτοματοποιημένο σύστημα που θα απαιτεί την ελάχιστη δυνατή παρέμβαση στη λειτουργία του, θα καταγράφει όλα τα σημαντικά συμβάντα σε video, και θα εστιάζει την προσοχή του χειριστή κυρίως στα συμβάντα και τους συναγερμούς όπως αυτά θα εμφανίζονται στην κεντρική κονσόλα χειρισμού και απεικόνισης. Η αυτοματοποίηση της διαδικασίας διαχείρισης από το σύστημα αποτελεί απαραίτητη βοήθεια για το χειριστή, καθώς μειώνει την κούραση του και τον βοηθά αποτρέποντάς τον να χάσει τυχόν σημαντικά συμβάντα. Παράλληλα και σε περίπτωση που η πυρκαγιά εκδηλώνεται ή πλησιάζει στην ζώνη που καλύπτουν τα αυτοπεριστρφόμενα κανόνια πυρόσβεσης θα δίδεται εντολή στις κεντρικές ηλεκτροβάνες ελέγχου για ενεργοποίηση του συστήματος πυρόσβεσης. Η υποστήριξη ανοιχτής αρχιτεκτονικής είναι επίσης σημαντική προϋπόθεση, καθώς εξασφαλίζει τη δυνατότητα (μελλοντικής) προσθήκης IP καμερών.
Η πρώτη δουλειά ενός μηχανικού που πρόκειται να αναλάβει την μελέτη του συστήματος είναι να κάνει μια λεπτομερή αυτοψία στον χώρο και να καταγράψει τις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης εφαρμογής.
Σε αντίθεση με τις εγκαταστάσεις συστημάτων πυρασφάλειας σε κτίρια οι εγκαταστάσεις πυρασφάλειας για την προστασία μιας περιμέτρου δεν είναι τυπικές και σε πολλές εφαρμογές θα χρειαστεί να δώσετε πρωτότυπες λύσεις.
Κατά την διάρκεια της αυτοψίας θα χρειαστεί να γίνει μια χωροθέτηση της εγκατάστασης των βασικών στοιχείων του συστήματος όπως αντλιοστάσιο, δεξαμενές, θέσεις κανονιών κ.α..
Κάθε σύστημα χωρίζεται σε δύο κύρια υποσυστήματα αυτά είναι:
Α. Σύστημα ανίχνευσης – έγκαιρης ειδοποίησης
Σκοπός της εγκατάστασης του συστήματος αυτού είναι ο γρήγορος εντοπισμός μιας πυρκαγιάς και η ενεργοποίηση των σεναρίων που έχουμε γράψει για την αντιμετώπιση της.
Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει:
- Κεντρικό πίνακα διαχείρισης σημάτων συνδεδεμένο με υπολογιστή ώστε να απεικονίζονται όλα τα συμβάντα σε πραγματικό χρόνο. Το λογισμικό του συστήματος πρέπει να έχει την δυνατότητα απεικόνισης και επιτήρησης όλων των στοιχείων που αποτελούν την εγκατάσταση. Δίνεται έτσι η δυνατότητα στον χρήστη να έχει πλήρη εικόνα όλων στοιχείων του συστήματος από μία θέση εργασίας. Παράλληλα το σύστημα θα ενημερώνει ένα ή περισσότερα απομακρυσμένα κέντρα ελέγχου μέσω διαδικτύου και σε περίπτωση απώλειας αυτού, μέσω σύνδεσης με δορυφόρο.
- Διευθυνσιοδοτούμενο σύστημα πυρανίχνευσης, χειροκίνητο σύστημα συναγερμού και σειρήνες σε όλες τις κτιριακές εγκαταστάσεις. Σε περίπτωση που η εγκατάσταση περιλαμβάνει ιστορικά ή διατηρητέα κτίρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ασύρματες συσκευές (ανιχνευτές και κομβία συναγερμού). Το σύστημα αυτό θα ενημερώσει άμεσα το κέντρο ώστε να γίνουν όλες οι ενέργειες που προβλέπονται ανάλογα με το σημείο εκδήλωση της πυρκαγιάς.
- Τα συστήματα ανίχνευσης θα τοποθετηθούν σε σημεία που θα παρέχουν την βέλτιστη κάλυψη έτσι ώστε η πληροφορία να έρχεται στο κέντρο γρήγορα και είναι εύκολος ο εντοπισμός της θέσης που εκδηλώθηκε ο κίνδυνος.
- Λειτουργία ανίχνευσης μέσω θερμικών και οπτικών αισθητήρων ανίχνευσης και επιτήρησης.
- Ο κάθε σταθμός διαθέτει κάμερα παρακολούθησης κατάστασης (pan/tilt/zoom) που συνδέεται στο κεντρικό λογισμικό μέσω διαδικτύου (IP connection). Συνεχή, μόνιμη και αυτόματη παρακολούθηση επί 24ώρου βάσεως 7 ήμερες την εβδομάδα (24/7) με οριζόντια κάλυψη εύρους 360◦.
Β. Σύστημα πυρόσβεσης
Σκοπός της εγκατάστασης του συστήματος αυτού είναι η διαβροχή των σημείων ενδιαφέροντος όπως αυτά θα προκύψουν από την μελέτη . Γενικά ο υπολογισμός των μεγεθών γίνεται από κατάντη προς ανάντη. Τα κύρια στοιχεία που αποτελούν το σύστημα πυρόσβεσης είναι:
- Το αντλιοστάσιο θα στεγάσει, το πυροσβεστικό συγκρότημα, το ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος και όλους του απαιτούμενους αυτοματισμούς και θα προστατεύεται από σύστημα συναγερμού, η είσοδος σε αυτό θα γίνεται με διασυνδεδεμένο σύστημα ελέγχου πρόσβασης.
- Το αντλητικό συγκρότημα θα αποτελείται από μια κύρια πετρελαιοκίνητη αντλία μία εφεδρική πετρελαιοκίνητη αντλία ίδιων χαρακτηριστικών και μια βοηθητική ηλεκτροκίνητη αντλία. Το σύνολο των εγκαταστάσεων θα φέρει πιστοποίηση ΕΝ12845.
- Σε ότι αφορά την δεξαμενή νερού για την αναρρόφηση των αντλιών θα πρέπει να γίνει λεπτομερής υπολογισμός. Το μέγεθος της δεξαμενής εξαρτάται από τον συντελεστή ταυτοχρονισμού των κανονιών την χρονική διάρκεια της πυρόσβεσης και την δυνατότητα αναπλήρωσης της δεξαμενής
- Το νερό των αντλιών θα παροχετεύεται σε υπόγειο δίκτυο σωληνώσεων από σωλήνα HDP με όλα τα υπέργεια τμήματα κατασκευασμένα από γαλβανισμένη σιδεροσωλήνα. Για την προστασία των ζωνών κατάσβεσης θα τοποθετηθούν κανόνια πυρόσβεσης με υδραυλικούς κινητήρες.
- Στα επιλεγμένα σημεία κατασκευαστούν πύργοι για την στήριξη των κανονιών. Το ύψος και το είδος κατασκευής του πύργου διαφέρει ανάλογα με την μορφολογία και το είδος βλάστησης στον χώρο. Στην κορυφή κάθε πύργου θα τοποθετηθεί κανόνι πυρόσβεσης διατομής DN80 που περιστρέφεται με την ροή του νερού σε προκαθορισμένη διαδρομή. Ενδεικτικά το μήκος βολής θα είναι 51 m σε πίεση 6,8 bar και παροχή 946 lt/min.
